Betere Europese luchtkwaliteit maskeert grote ongelijkheden

De Europese luchtkwaliteit is er in de voorbije twee decennia duidelijk op vooruitgegaan. Toch ademen nog altijd ruim vier op de vijf Europeanen vuile lucht in, blijkt uit onderzoek in het vakblad Nature.

Het Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal) liet artificiële intelligentie los op de Europese meetgegevens van 2003 tot 2019, voor de concentraties fijnstof, stikstof en ozon. Het onderzoeksteam analyseerde zo meer dan 1.400 regio’s in 35 landen, samen goed voor 543 miljoen mensen.

Uit de resultaten in het vakblad Nature Communications blijkt dat de totale niveaus van fijnstof en stikstofdioxide in de meeste delen van Europa zijn afgenomen. De vervuiling met ‘PM10’ (fijnstofdeeltjes kleiner dan 0,01 mm) daalden het snelste, met 2,75 procent per jaar. Vervuiling met PM2,5 (kleiner dan 0,0025 mm) en stikstofdioxide daalden respectievelijk met 2,45 en 1,72 procent per jaar.

Te hoge concentraties

Maar die globale verbetering maskeert wel grote ongelijkheden, en bovendien blijven veel Europeanen blootgesteld aan te hoge concentraties, zeggen de onderzoekers. Maar liefst 98,10 procent van de Europeanen leeft in gebied waar de WHO-drempel voor PM2,5 wordt overschreden. Voor MP10 en stikstof is dat respectievelijk 80,15 en 86,34 procent van de Europese bevolking. De cijfers komen sterk overeen met de schattingen van het Europees Milieuagentschap (EEA) voor 27 EU-landen.

Voor fijnstof is de vervuiling het grootste in Noord-Italië en Oost-Europa, terwijl de hoogste PM10-niveaus gemeten werden in Zuid-Europa. Hoge NO2-niveaus werden vooral waargenomen in Noord-Italië en in sommige delen van West-Europa, zoals in het zuiden van het Verenigd Koninkrijk, België en Nederland.

Ozon blijkt een bijzonder moeilijk te beperken stof. Tijdens de hele onderzoeksperiode van 2003 tot 2019 haalde zelfs geen enkel land tijdens het hoogseizoen de norm.