Ook banken komen in het vizier van klimaatzaken

De Nederlandse klimaatorganisatie Milieudefensie is een proces begonnen tegen grootbank ING, omdat die haar investeringsbeleid niet genoeg in lijn brengt met het Klimaatakkoord van Parijs. Eerder won Milieudefensie al een gelijkaardige zaak tegen oliegigant Shell.

ING is zelf niet rechtstreeks verantwoordelijk voor een grote uitstoot, maar de bank financiert vervuilende bedrijven in de olie- en gassector, de ontbossing en de zware industrie, zegt Milieudefensie. Die indirecte uitstoot is bijna honderd keer groter dan die van de bank zelf, en dat is niet langer te verzoenen met het Klimaatakkoord van Parijs, zegt de ngo.

‘Of je nu zelf naar olie boort, of betaald hebt voor de boor: in beide gevallen draag je een verantwoordelijkheid voor de klimaatcrisis waar we nu in zitten’, zegt Donald Pols, directeur van Milieudefensie. ‘In 2022 was de bank verantwoordelijk voor minstens 61 megaton broeikasgassen; zelfs een land als Zweden stoot minder uit. Daarom stapt Milieudefensie weer naar de rechter, met steun van duizenden mensen.’

Wie betaalt, bepaalt

Milieudefensie vraagt dat de bank zijn ‘uitstoot’ halveert tegen 2030, en van ieder groot bedrijf waarmee het zaken doet een plan eist dat in lijn ligt met het klimaatakkoord van Parijs. En de bank mag geen bedrijven meer financieren die nieuwe olie- en gasprojecten starten.

‘De bank moet overtuigende klimaatplannen van grote vervuilende bedrijven eisen en er anders geen zaken meer mee te doen.’

‘Wie betaalt, bepaalt’, zegt Pols. ‘Door financieringen in bijvoorbeeld olie- en gasbedrijven is ING de bankier van de klimaatcrisis. De bank moet overtuigende klimaatplannen van grote vervuilende bedrijven eisen en er anders geen zaken meer mee te doen.’

ING neemt nochtans maatregelen: zo kondigde de bank onlangs aan om zijn klimaatbeleid aan te passen. Maar Pols spreekt van ‘muizenstapjes in de goede richting’.

Hij wijst er op dat de bank door wil blijven gaan met de financiering van nieuwe olie- en gasprojecten tot 2040. En het belangrijkste: ING heeft geen doelen die garanderen dat zijn absolute uitstoot vermindert.

Zelfde juridische basis

De advocaten mikken op dezelfde juridische strategie die de overwinning brachten in een gelijkaardig proces tegen Shell.

De rechter besliste in die zaak dat grote bedrijven een verantwoordelijkheid hebben om hun beleid in lijn te brengen met het klimaatakkoord van Parijs. Wat voor Shell geldt, geldt voor alle grote bedrijven en dus ook voor ING, redeneert Milieudefensie: ze hebben een zorgplicht om hun eigen bijdrage aan de gevaarlijke klimaatverandering te verminderen.


‘Sinds de klimaatafspraken in Parijs is het duidelijk wat de politiek en het grote bedrijfsleven te doen staat: grote vervuilende bedrijven moeten het voortouw nemen om hun CO2-uitstoot snel en drastisch omlaag brengen’, zegt advocaat Roger Cox. ‘Alleen zo kan de opwarming worden beperkt tot 1,5 graad. Dat betekent dat ook grote vervuilers als ING en Shell verantwoordelijkheid moeten nemen. Dat doet ING nu niet en daar spreekt Milieudefensie ING met recht op aan. Ik heb alle vertrouwen in deze rechtszaak.’