VN slaan alarm voor escalatie van geweld in Oost-Congo

Na maanden van aanhoudend geweld is de humanitaire nood in het oosten van de Democratische Republiek Congo (DRC) bijzonder hoog, zeggen de Verenigde Naties in een nieuw rapport. Binnen het land zelf zijn momenteel 6,3 miljoen mensen op de vlucht, het hoogste cijfer in een Afrikaans land.

Vorige week nog zijn minstens 45 mensen omgekomen toen een gewapende militie een vluchtelingenkamp aanviel in het door geweld geplaagde oostelijke deel van het land. In de provincies Ituri, Noord-Kivu en Zuid-Kivu zijn in totaal zo’n 120 milities actief. Dit leidt tot een eindeloze cyclus van geweld. De schijnbaar zinloze aanvallen op burgers worden voornamelijk aangedreven door een verlangen om de minerale rijkdom van het gebied in handen te krijgen. Volgens waarnemers voeden ook externe spelers, zoals buurland Rwanda, het geweld. 

‘Het lijden is immens. Miljoenen mensen hebben dringend humanitaire hulp nodig.’

‘De wreedheid die gewapende groepen loslaten op de lokale bevolking en de humanitaire nood van de mensen is ongeëvenaard’, zegt Bruno Lemarquis. Hij coördineert de hulpverlening voor de VN in Congo. ‘Het lijden is immens. Miljoenen mensen hebben dringend humanitaire hulp nodig.’

Honger en seksueel geweld

Sinds maart 2022 zijn 2,8 miljoen mensen in het gebied uit hun huizen verdreven. Daarmee heeft Congo momenteel het hoogste aantal intern ontheemden van heel Afrika. Het geweld brengt honger en ondervoeding met zich mee: veel landbouwers zien zich gedwongen hun akkers te verlaten uit angst voor aanvallen. In de provincie Ituri alleen al is de voedselproductie zo met 25 procent gekrompen het laatste jaar. 

Seksueel geweld is schering en inslag: in de eerste drie maanden van 2023 werden meer dan 31.000 gevallen geregistreerd. Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk veel hoger, omdat seksueel geweld vaak niet wordt gemeld. Ernstige schendingen tegen kinderen nemen ook toe, met name rekrutering van kindsoldaten, ontvoeringen en seksuele uitbuiting. 

De situatie is onhoudbaar, aldus de VN, omdat de humanitaire respons uitblijft. De VN schatten dat er zo’n 2,25 miljard nodig is om de ergste noden te ledigen dit jaar. Op dit moment is slechts 28 procent daarvan gefinancierd.