Tax Justice Day in plaats van Tax Freedom Day

PricewaterhouseCoopers is een internationaal accountants- en belastingadviseursbedrijf, met hoofdzetel in Londen. PwC wordt samen met KPMG, Ernst & Young en Deloitte tot de Big Four gerekend. Zo omschrijft PwC een van hun doelstellingen: ‘Onze brede waaier van gespecialiseerde fiscale en juridische diensten is onderverdeeld in drie domeinen. Deze helpen organisaties bij het identificeren, ontwikkelen en aanpassen van ideeën en oplossingen die voor een duurzame fiscale efficiëntie zorgen en de aandeelhouderswaarde vergroten: Global & local tax structuring; Human resources services; Accounting and tax compliance services.’

Met andere woorden: hun klanten zijn de vermogende portefeuilles en vermogens en multinationale ondernemingen en grote bedrijven van deze samenleving. Hun voornaamste doel en opdracht: zo creatief mogelijk omgaan met de belastingen van hun klanten, hetgeen betekent “alle mazen in de wet gebruiken om zo veel mogelijk belastingen te ontwijken” door hen prachtig omzwachteld omschreven als “zorgen voor een duurzame fiscale efficiëntie en vergroten van de aandeelhouderswaarde”.

Hun ideaal: liever de opstapeling van private rijkdom dan een rijke overheid. Het ontwijken van belastingen, illegaal of legaal, maakt onze overheid steeds armer waardoor onze verzorgingsstaat (de publieke voorzieningen die wij, onze ouders, grootouders, kinderen en kleinkinderen allemaal dagelijks nodig hebben) kraakt en afgebouwd wordt. Alleen de sterksten, de rijksten dus, kunnen met minder verzorgingsstaat. Zij beschikken over het geld om zichzelf zoveel mogelijk te behelpen. PwC verdedigt dus “het recht van de sterksten” en voert een sociaal-fiscale oorlog tegen de gewone mensen, werknemers en werklozen.

Natuurlijk is dit niet alleen een gevaarlijke en misleidende boodschap, het is inderdaad een idiote boodschap. Zij brengen een kunstmatige scheiding aan tussen “werken voor de overheid” en “werken voor jezelf”.

Indien we in het verhaal van PwC zouden stappen waarbij zij een belastingsdruk van ongeveer 50% vooropstellen dan is dat een leugenachtig verhaal, want inderdaad zijn het de gewone mensen die de grootste belastingsdruk ervaren, maar het merendeel van de grote bedrijven en vermogens (en vrije beroepen) ontlopen de belastingen via allerlei aftrekposten en (legale) en soms illegale fiscale constructies. De 500 vennootschappen die de grootste winsten boekten in ons land, betalen slechts 3,76% belasting op hun winst! Kapitaalinkomsten dragen ook weinig bij: slechts een goede 5% van de belastinginkomsten komt uit de roerende voorheffing, terwijl 70% gehaald wordt bij de loontrekkenden door belasting op arbeid en indirecte belastingen.

Dan zijn er nog die erin slagen helemaal of nauwelijks geen belasting te betalen zoals Arcelor Mittal, Electrabel, Janssen Pharmaceutica… Of een echt multinationaal zwaargewichten zoals AB InBev die nul euro belasting op een winst van 6,38 miljard betaalde vorig jaar en grote groepen zoals Solvay en KBC Groep. En Exxon Mobil betaalt 1019 euro belasting op een winst van meer dan 5 miljard euro.

In het verhaal van PricewaterhouseCoopers zouden we dus tientallen Tax Freedom Day’s moeten vieren: voor sommigen valt Tax Freedom Day dus al op 2 januari, voor anderen op 10 januari, voor weer anderen eind januari.

In het verhaal van PwC zouden we dus tientallen Tax Freedom Day’s moeten vieren: voor sommigen valt Tax Freedom Day dus al op 2 januari, voor anderen op 10 januari, voor weer anderen eind januari. Er zijn er die champagne kunnen drinken op het fiscaal succes midden maart of eind maart. Alleen de gewone mensen die echt de verschuldigde belastingen betalen zonder allerlei fiscale kunstgrepen blijven achter in de eerste dagen van juni.

Maar natuurlijk is dat een vals beeld en een tweede leugen van PwC: er is helemaal geen scheiding tussen werken voor de overheid en werken voor jezelf. Iedereen werkt het ganse jaar door zowel voor de overheid als voor zichzelf. En je werkt natuurlijk niet echt voor de “overheid” of “de staat”, begrippen die libertariërs en Amerikaanse anti-belastingfanaten graag gebruiken omdat voor hun een sociale verzorgingsstaat of welzijnsstaat al een vorm van socialisme is (wanneer president Obama voor iedereen een ziekteverzekering wil, wordt hij al beschuldigd van communisme).

We werken dus inderdaad allemaal zowel voor de uitbouw van onze welzijnsstaat (onderwijs, cultuur zoals musea en openbare bibliotheken, zorg, gezondheidszorg, sportcentra, openbare parken en natuurdomeinden, openbare zwembaden, openbare wegen, openbaar vervoer) als voor onze private consumptie (auto, gsm, computer, voedsel, pretparken, enz.). En ieder van ons – zelfs de rijken – kan niet zonder die verzorgingsstaat waar we inderdaad trots mogen op zijn.

De rijken hebben ons sociaal model misschien iets minder nodig, maar ook hun kinderen genieten van goed en goedkoop onderwijs, worden ziek en maken maar al te graag gebruik van onze degelijke gezondheidszorg, hun ouders en grootouders hebben zorg nodig, ze maken gebruik van onze goedkope musea en ze maken ofwel zelf gebruik van onze openbare wegen of hebben die wegen nodig om de winsten te maken waarop ze later weinig of geen belastingen willen betalen.

In tegenstelling tot wat PwC stelt, heeft België niet de hoogste belastingsdruk, de Belgische werknemers betalen wel te hoge belastingen omdat de meeste rijken en grote bedrijven ontsnappen aan de fiscus. De verdeling van de fiscale inspanning tussen de gewone mensen, de werknemers en het grote geld moet anders. Ondernemingen, vermogens en rijke renteniers krijgen veel te veel fiscale geschenken van de overheid. Ze moeten dus ook een rechtmatig deel aan belastingen betalen.

Daarom willen wij een rechtvaardige fiscaliteit. En ijveren we vanaf nu voor Tax Justice Day.

Op 31 mei om 14u gaat op de Kunstberg in Brussel de eerste Tax Justice Day door. Meer info op www.hetgrotegeld.be

Eric Goeman is coördinator van Financieel Actie Netwerk