Life skill training: groot succes

Wat bieden we eigenlijk aan met deze cursus LST? Misschien is het meest omvattende en concrete antwoord op deze vraag: alles wat je te leren hebt als kind maar dat je niet leert op school, thuis dus. Bedenk even voor jezelf - wanneer jij op de schoolbanken zat - waar leerde je je handen te wassen voor een maaltijd, hoe je je vrije tijd doorbrengt, hoe je iemand aanspreekt op straat die zich weinig sociaal gedraagt of tegen de muren plast. Als je deze dingen niet van thuis meekrijgt, omdat je geen vader of moeder hebt of eigenlijk niemand dicht bij jou die een voorbeeldrol aanneemt, waar pik je zoiets dan op? Wel, hopelijk tijdens een paar weekends LST…
Alemu, de trainer die zich over de cursus ontfermt, doet dat werkelijk fantastisch. Hij is ontspannen en heel uitnodigend, gebruikt spelletjes en stelt iedereen op zijn gemak. Zo schuift hij in het klaslokaal, de plaats waar de training doorgaat, alles aan de kant en werd een grote kring gevormd. De eerste jongen kreeg een zin in zijn oor gefluisterd die hij op zijn beurt moest doorfluisteren aan zijn buur, en die buur weer aan de volgende enzovoort. Tot de boodschap de cirkel was rondgegaan. De startzin luidde “Als je naar de secondary school gaat krijg je lessen als biologie en Engels, erg boeiend allemaal.” Maar de eindzin was veranderd in “Wanneer is je examen geschiedenis?” Veel gelach en hilariteit alom.
Daarna denkt iedereen samen na hoe boodschappen zo vervormd kunnen toekomen, of eenvoudiger gezegd: de impact van roddelen. Tijdens discussiessessie waar hij met stellingen werkt en iedereen naar zijn of haar antwoord mag hollen - één muur staat voor ‘akkoord’, een andere voor ‘niet akkoord’ en de derde voor ‘ik weet het niet’ – strijden onze jongens heftig voor hun zegje te doen. Thema’s als ‘geld’, ‘gelijkheid tussen jongens en meisjes’ en ‘drugs’ worden besproken. Er wordt toneel gespeeld, levensechte situaties zoals huisgeweld, die nadien worden besproken. Alemu is heel tevreden over het eerste weekend, de groep jongeren eveneens.

Positieve en negatieve discriminatie

Ethiopie is ooit een communistische staat geweest met linkse of socialistische opvattingen. Maar of hier iedereen gelijk is? In alle eerlijkheid, dat valt toch te betwijfelen.
Hoewel woorden als ‘discriminatie’ of ‘racisme’ hier maar weinig in de mond genomen worden, in zo’n uitgestrekt land met zoveel verschillende talen, nog meer ethnien, zijn er toch spanningvelden te ontdekken en krijgen bepaalde regio’s stigma’s toegekend. Als allochtoon wordt je hier bijvoorbeeld steevast met ‘vreemdeling’ aangesproken. Een erg onvriendelijke toerist krijgt dan wel eens het verwijt naar zijn hoofd geslingerd een ‘Chinees’ te zijn. Dit laatste is merkwaardig, want hoewel de Chinezen misschien een minder toegankelijk volk voor de Ethiopiers zijn en gekenmerkt worden door een zeer ingewikkelde taal, leggen zij hier wegen aan en zijn ze grote en potentiële investeerders in dit land.
Ethiopiers typeren zichzelf als heel gastvrij en met een groot respect voor ‘faranjies’ (= buitenlander). Inderdaad, sommigen zijn zeer beleefd en sommigen geloven ook dat ze heel wat van je leren kunnen. Dikwijls mogen vriendelijke toeristen rekenen op een aangeboden stoel, een invitatie voor thee of deelname aan een koffieceremonie. Maar waarom gedraagt dan niet elke Ethiopier zich volgens die zelf toegeschreven eigenschappen van  gastvrijheid en respect? Een blanke maakt hier geen ommetje zonder aangestaart of nageroepen te worden. Men verwacht dat je één voor één handen gaat schudden van hele groepen “you, you, you” of “give me, give me, give me” gillende kinderen of antwoordt op de vragen van “where do you go” jongeren. Nu ja, een uitzondering zijn we hier wel: slechts 1 op 10.000 inwoners van Gondar is blank.
Wat ons echter wel bezig houdt is waarom die gepolaristeerde houding t.o.v. faranjies? Het is merkwaardig hoe we bepaalde rechten en privileges krijgen, zoals een zitplaats op een tribune tijdens een belangrijke feestdag als Timkat, maar hoe op andere momenten heel wat van onze rechten onthouden worden. Aan de universiteit bijvoorbeeld, krijgt Kobe geen kans om te stemmen tijdens de verkiezingen van “zijn” nieuwe decaan, hoewel hij eenzelfde contract heeft als zijn Ethiopische collega’s. Terwijl wij graag de rechten krijgen die de gewone man in Ethiopie heeft, en we ons pas daardoor maximaal kunnen integreren, is het ontstellend te merken hoe je in feite altijd een buitenstaander en vreemdeling wordt behandeld.
Faranjies, en zeker diegene die hier echt wonen, krijgen dus een soort status toegekend die ze zelf niet per se willen. Een status die – jammer genoeg - positief en negatief discrimineert en die ons vaak lijkt te hinderen op gelijke hoogte te kunnen staan met onze vrienden, collega’s en buren in Ethiopia.