KOA MODAS: kleren maken en vakbonden kapot maken! (Guatemala 3)

Maar laat ons eerlijk zijn: echt rijk worden ze niet van die textielindustrie in Guatemala. De overheid verliest heel wat inkomsten want gedurende 10 jaren genieten die bedrijven van een fiscaal gunstregime (geen belastingen op import en op export). En de werknemers, vooral vrouwen, moeten het stellen met een loon dat onder het wettelijk minimumloon ligt dat in de andere sectoren geldt.

“Maar dat is niet het ergste”, vertelt Mariela ons. “De meesten van ons zijn al blij dat we een job hebben en een inkomen. Maar dat we geen vakbond mogen oprichten, dat we niet mogen opkomen voor onze rechten op de werkvloer, dat is pas wraakroepend!”. Toen een aantal moedige werkneemsters besloten om een vakbond op te richten, werden ze langs alle kanten tegengewerkt.

Ten eerste werd de officiële erkenning van de vakbond oneindig lang gerekt: de hele procedure sleepte meer dan 18 maanden aan, terwijl de wet een maximumtermijn van 20 werkdagen voorziet! Toen de werkgever lucht kreeg van hun plannen, werd het bestuur van de vakbond bij de personeelschef geroepen. “Wat is jullie prijs?” vroeg hij, “doe maar een voorstel en in ruil stoppen jullie met jullie syndicale activiteiten”. En omdat er geen voorstel kwam, rolden de eerste koppen in april van dit jaar. Van de 25 aangesloten leden, werden er 13 op staande voet ontslagen.

Toch gingen ze verder met hun acties en dat overhaalde andere werknemers om zich aan te sluiten bij de vakbond. Ze legden onder andere klacht neer bij de arbeidsinspectie over het frauduleus achterhouden van hun sociale bijdragen. In principe moet de werkgever een stuk van het loon inhouden en doorstorten aan de sociale zekerheid. Maar in de praktijk bleek de werkgever maar 300 werknemers wettelijk ingeschreven te hebben, van de overige 900 stortte hij de bijdragen gewoonweg niet door. “Uiteindelijk is er iemand van de arbeidsinspectie langsgekomen om de nodige vaststellingen te doen. Maar de directie heeft haar proces-verbaal aangevochten bij de rechtbank en die zaak gewonnen op basis van procedurefouten.

Toen heeft de CGTG het initiatief genomen om deze zaak ook te vermelden tijdens de hoorzitting over Guatemala van de Commissie voor de Toepassing van de Normen tijdens de Internationale Arbeidsconferentie dit jaar in juni. De Minister van Arbeid was gegeneerd en beloofde prompt om te bemiddelen in deze zaak.” Die bemiddeling is er echter nooit gekomen; op 28 juni, een goede week na het afsluiten van de Internationale Arbeidsconferentie, werden nog eens 33 leden van de vakbond op straat gezet. “Ik heb ondertussen geprobeerd om in een andere maquila aan de slag te gaan, maar mijn naam staat blijkbaar op een zwarte lijst want ik raak nergens meer binnen” voegt Mariela er nog aan toe. De CGTG heeft nu ook een klacht ingediend om het fiscale gunstregime voor KOA MODAS te laten herroepen op basis van al deze onwettelijke praktijken.