Op ILO-missie in het land van Chávez (Venezuela 1)

Nu de Berlijnse muur al 25 jaar gevallen is, weten we niet meer dat soms ook werkgevers het recht wordt ontzegd zich te organiseren. Dat gebeurde onder meer tijdens de ‘Koude Oorlog’, vooral in communistische landen, daar waren geen vrije vakbonden of geen vrije werkgeversorganisaties toegelaten. Nochtans stelt de ILO sinds 1919 voorop dat elke lidstaat over vrije vakbonden en vrije werkgeversorganisaties moet beschikken.

De werkgevers vroegen in 2004 een onderzoekscommissie (Commission of Inquiry) in te stellen voor Venezuela. Dat is het strengste en meest diepgaande onderzoeksinstrument van de ILO. Maar daarvoor een meerderheid bereiken in de Raad van Bestuur van de ILO is niet voor de hand liggend, dat hebben we als werknemers ook meerdere keren moeten ervaren. Ook zij haalden het niet. In 2006 werd wel een technische missie gestuurd maar die kwam van een kale reis thuis, de missie was een fiasco. Nadien, van 2006 tot 2010 gaf de Venezolaanse regering niet thuis op alle vragen van de ILO.

Nieuwe feiten: op 10 november 2010 was er een gewapende aanval op 4 verantwoordelijken van de werkgevers, waarbij één van de vier zwaar gekwetst werd. Wie was de opdrachtgever? Vanuit werkgeverszijde werd in de richting van de regering gekeken. In maart 2011 besliste de Raad van Bestuur een ‘high level tripartite mission’ te sturen. Het duurde tot nu om een akkoord te onderhandelen over samenstelling en programma van de missie.

Maar de vijandschap tussen de regering en de werkgeversorganisatie Fedecamaras heeft nog een andere diepe oorzaak, die teruggaat tot 2002. Toen pleegde Fedecamaras samen met de vakbond CTV een staatsgreep op de regering Chávez. Dit vergat hij nooit. En zijn vroegere medewerker, de huidige president Maduro evenmin. Maar Fedecamaras wil naar eigen zeggen een nieuwe weg op en als organisatie erkend worden.

Alsof dit alles nog niet complex genoeg is, ook de liefde van de vakbonden, die Chávez altijd ten volle gesteund hebben, is de laatste paar jaren bekoeld. Ook zij hebben zware klachten. Hoe in die situatie de sociale dialoog op gang brengen? Dat is de vraag waarop de missie, als het kan met regering en sociale partners, moet trachten een antwoord of een voorstel te formuleren.