Parlement en Binnenlandse zaken : machteloosheid, onwil of allebei samen? (Guatemala 9)

Vanuit het Parlement zal het niet komen

De beloftevolle gesprekken van de vorige dagen worden de kop ingedrukt. De voorzitter van het Parlement zegt: “Als de werkgevers, vakbonden en regering het eens worden over wijzigingen aan de wet, dan kunnen ze een wetsvoorstel indienen en dan kan het vlug gaan. Allen zijn ze daar de laatste 10 jaar niet in gelukt. Vanuit het Parlement zal het niet komen, er zijn 15 partijen en er zijn 105 op de 158 stemmen nodig om de grondwet te wijzigen. Dat kan enkel als het voorstel van de regering en de sociale partners komt.” Het lijkt sterk op een pingpongspel. Vanuit de missie zeggen wij dat de wetswijzigingen er moeten komen, zelfs zonder een akkoord van de commissie van regering, werkgevers en werknemers. Binnen de missie wordt dit aangevoeld als een dieptepunt. Het wordt nog erger wanneer we op bezoek gaan bij de voorzitter van de Kamercommissie Arbeid en Sociale Zaken. Verwarring troef en al vlug blijkt dat hij echt niet weet waarover het gaat.

Geen sluitende antwoorden bij Binnenlandse Zaken

De minister van Binnenlandse Zaken ontvangt ons in een imposant Spaans gebouw in het stadscentrum, het lijkt wel een burcht. “Tijdens de burgeroorlog was dit een berucht gebouw, hier werden mensen gevangen gehouden, ondervraagd en gefolterd” zegt hij en hij stelt de “Permanente Technische Commissie met de vakbonden” voor. Deze werd opgericht om de vakbonden in te lichten over de evolutie in de bescherming van vakbondsleiders en over het onderzoek naar misdrijven tegenover vakbondsleiders. Bij de Openbare Aanklager worden dit jaar 10 onderzoekers toegevoegd en volgend jaar nog eens 10. De minister dringt erop aan dat bedreigingen hier onmiddellijk gemeld worden. Dan wordt een onderzoek ingezet om na te gaan of die bescherming nodig is. Er is ook een noodtelefoon. Maar uit de repliek de vakbondsverantwoordelijken blijkt dat het systeem mank loopt. Ze komen met voorbeelden, over iemand die een bedreiging had gesignaleerd en terwijl hij nog niet beschermd was de volgende dag werd vermoord. De vakbondsverantwoordelijke van het kadaster werd tijdens syndicale onderhandelingen aangehouden. Ze klagen over meerdere burgemeesters van meerdere gemeenten of steden die de politie zwaar laten ingrijpen bij sociale acties. Myrna, vakbondsafgevaardigde in de publieke sector spreekt over de recente doodsbedreiging ten aanzien van haar. Daarna werd de familie van haar man aangepakt zodat die familie haar onder druk zet om te stoppen met haar vakbondswerk. “Verlaat de vakbond of het leven van uzelf of familieleden is in gevaar” is de boodschap die ze regelmatig herhaald krijgt. Bescherming wordt overwogen… Er wordt geduldig geluisterd maar echte sluitende antwoorden komen er niet. Het is duidelijk dat het opgezette systeem heel zwak is en dat er weinig vertrouwen is vanuit de aanwezige vakbondsleiders. Het voelt aan alsof  sommige ministers, topambtenaren, veiligheidsmensen zich niet willen of kunnen uitspreken in het bijzijn van collega’s.