Voor de Chinezen is de Olympische droom geslaagd

Begin dit jaar kon China niets goeds doen dan alleen maar een Tibetaanse opstand hardhandig neerslaan, hond eten, spuwen, vuile toiletten achterlaten, mensenrechten overtreden, de doodstrafkampioen zijn, ons beconcurreren met goedkope namaak. Toen Sarkozy aankondigde niet op de Openingsceremonie aanwezig te zijn en tegelijkertijd openlijk de Dalai Lama steunde, was het hek van de dam. China voelde zich diep gekrenkt. Na twee eeuwen van vernedering door het Westen en Japan was dit de spreukwoordelijke druppel.
Begin Mei kon je er niet naast kijken. Winkelen in de Carrefour werd een hachelijke onderneming. Ik stond zonder het te beseffen midden in een betoging tegen de Franse supermarkt. Guan men, deuren toe. Overal zag je Chinese vlaggen. Het nationalisme vierde hoogtij. Toen ik ’s avonds een vriend uit Montreal aansprak in het Frans, vertelde hij onmiddellijk aan de Chinese omstaanders, dat ik Belg ben, Bilisi. OK.
Het drama van de aardbeving in Sichuan heeft plots het Westen een ander China getoond, een van solidariteit, open voor het buitenland, een eerste minister met een menselijk gelaat. De officiele media werden zowaar opzij gedrongen door het veel snellere internet. De Chinezen volgden met hun laptop het gebeuren op de voet dankzij eigengemaakte beelden uitgestuurd via de Chinese Youtube. Maar al snel kwamen de voor de regering minder fraaie nieuwtjes over corruptie bij de goedkope bouw van scholen binnen. De protesterende ouders waren plots niet meer nieuws en journalisten werden hardhandig de toegang ontzegd tot de getroffen gebieden. Gedaan met de nieuwe openheid.  

Belegerde stad

En toen kwamen de Olympische Spelen. De stad Qingdao heeft heel wat geld gestoken in nieuwe hoogbouw, zoals hotels, de heraanleg van hele straten, een prachtige Olympische haven met een hoogtechnologische infrastructuur, noem maar op. Een maand voor de Spelen werd Qindao plots een belegerde stad. Gedaan met de gezelligheid van deze toffe badplaats. De politiebewaking was alomtegenwoordig, tot zelfs in bars en restaurants. De baas van een van bij buitenlanders geliefde restaurants reageerde verbaasd op mijn misnoegen over zoveel blauw binnen in zijn restaurant. Het is voor je veilgheid. Tja, met twee agenten aan de bar voel ik mij eerder een schietschijf, dus ben ik de rest van de Spelen ergens anders gaan eten.
De aankomst van de Olympische vlam heb ik gemist, want dat was enkel voor de geregistreerden, zij die een pasje hadden en blijkbaar geen potentieel gevaar waren voor een terroristische aanslag, zij die de broodnodige partijkaart hebben. Ik zie er niet uit als een terrorist , maar de partijkaart heb ik niet. Pech dus.  Voor de Chinezen was dat absoluut geen probleem. Hun feest kon zo al niet stuk. One world, one dream.
Bij de buitenlanders gingen de wildste verhalen rond. Voor heel wat van hen werd een verlenging van het visum quasi onmogelijk, dus maar inpakken. Toegegeven, in de USA zaten ze allang op een vliegtuig. Buitenlandse vrienden vroegen mij of ik wel mijn paspoort bij had. Ik heb die nooit op zak en totnogtoe heeft geen enkele politieagent op straat mijn paspoort gevraagd. Een keer, begin April, ik had gloeiende koorts, stond een agent bij mij aan de deur. Huzhao. Mijn paspoort lag toen bij de authoriteiten voor verlenging van mijn verblijfsvergunning. Ik heb mijn Chinese kollega dan maar opgebeld en de agent was blijkbaar tevreden met de uitleg, dus terug in bed.

Draconische maatregelen

En dan die verhalen over mogelijke terroristische aanslagen. Er waren de laaste week van de Spelen 8 terroristen opgemerkt in de Liuting luchthaven van Qingdao. Twee werden opgepakt. Ze hadden het nodige gerief bij, bommen, noem maar op. De zes andere waren spoorloos, maar de politie was degelijk gewaarschuwd. Op internet kon je pamfletten in het Engels lezen van: als ge een verdachte ziet, melden bij de politie; niet te laat thuis komen en niet teveel waardevolle dingen thuis achterlaten. Om dan nog niet te spreken over de draconische veiligheidsmaatregelen in drie luxe-hotels. De auto moet een tent in en wordt grondig gecontroleerd met allerhande high-tech materiaal en drugshonden. Zelf moet je door een scan zoals op een luchthaven. Het was allemaal zwaar overdreven, want welke terrorist gaat in een vijf-sterrenhotel overnachten?
Het Olympische zeilen was voor onze drie Belgen geen succes, dat was het wel voor de Chinezen. Met de nodige guanxi, relatie, kon ik een toegangskaart bemachtigen. Ik had vorig jaar al de Internationale Regatta gezien, dus deze keer nam ik zeker de boot niet om de zeilers van dichtbij te zien. Bij het vertek van de boot krijgt iedereen een grote zak met heel wat eten en drinken. Alles werd in een recordtijd verorberd, maar eens de boot de wilde wateren koos, liep het voor velen verkeerd af.
Vertel ik beter niet. Dus maar beter op de pier blijven. Die dag stonden de eerste twee races van de Laser Radial op het programma en Evi Van Acker stond meteen na race 1 aan de leiding. Wat achteraf gebeurde was heel wat minder. Vele buitenlanders vragen zich nog steeds af waarom Qingdao voor het Olympische zeilen werd gekozen. Voor het zeilen heb je op zijn minst wind nodig, maar in Qingdao is dat een rariteit. Blijkbaar heeft de Partij in Qingdao zeer goeie guanxi met Beijing.
Wat er 700 kilometer hogerop in Beijing gebeurde, konden we volgen op verschillende Chinese TV stations. Je zag alleen wedstrijden met Chinezen en liefst als ze wonnen. Chinezen kunnen heel goed truckeren. Dat hebben we op de openingsceremonie ook gezien. Toen de halve finale voetbal tussen Belgie en Nigeria begon, was ik met de moed der wanhoop aan het zappen over 60 Chinese kanalen. Geen voetbal. De eerste medaille met de 4 maal 100m heb ik live gezien in een bar na heel veel aandringen om even de pingpong af te zetten. Tia’s sprong heb ik ook niet gezien, want toen was het basketbal. En dan krijgt ge vragen uit Belgie van: hoe voelt het om zo dicht bij de Spelen te zitten. Tja, heel wat Chinezen gezien, is steevast mijn antwoord. Maar ja, in de USA zou dat evengoed gebeuren. Chauvinsme, nationalisme.

Symboliek

De sluitingsceremonie zat vol symboliek. Na een Chinese sluitingsparade met veel stijl stalen de Londense burgemeester, Jimmy Page en David Beckham zowaar de show. Londen zal geen budget hebben van 40 Miljard USD, maar het beloven zeer losse Olympische Spelen te worden. De Chinezen hebben dat heel goed gedaan, maar de uitvoerige beelden van de oude partijbonzen zonder glimlach of emotie en de militaire show bij de vlaggen vond ik een valse noot. Naar buiten toe heeft China zijn imago opgekrikt, we hebben China beter leren kennen. Dat was ook nodig, want toen ik eind Juni in Belgie op vakantie was, stoorde het mij, dat heel wat Belgen China niet kennen.
Een Vlaamse polticus vroeg mij of Qingdao een universtiteit heeft. Wablief, Qingdao is een stad van bijna 8 miljoen inwoners. Een ding staat vast, China heeft zijn zelfvertrouwen herwonnen en het Westen getoond, dat het andere dingen kan doen dan een Tibetaanse opstand hardhandig neerslaan, hond eten, spuwen, vuile toiletten achterlaten, mensenrechten overtreden, doodstrafkampioen zijn, ons beconcurreren met goedkope namaak. Maar ondertussen zitten die oude knarren, partijbonzen nog altijd op post.
Maandag na de Spelen merkte je van de Olympische gekte niets meer. De draconische veilgheidsmaatregelen in de hotels waren weg, veel minder blauw op straat, minder straatventers met Chinese vlaggetjes en T-shirts van ‘Wo ai Zhongguo’ – ‘I love China’. Een hele tijd hebben we allen geflirt tussen fictie en realiteit op alle vlak, magisch realisme. One world, one dream.