Onrust in de Mapuchegebieden van Regio Arauco.

Het is de laatste dagen onrustig geweest in regio Arauco – Chili. De aanleiding was een landbezetting op woensdag 15 oktober door Mapuche van de gemeenschap el Choque. Ze bezetten stukken grond die in de recente geschiedenis van hen werden afgenomen en die momenteel in handen zijn van de papiermagnaat Mininco en bosbouwbedrijf Volterra. De politie slaagde er slechts na herhaaldelijke pogingen in de landbezetters terug te slaan, maar dit resulteerde in onrust in heel het gebied. Vanuit de woning van een grootgrondbezitter die al sinds de dictatuur van Pinochet hulp verleende aan geheime diensten en politie, is de politie begonnen aan een resem huiszoekingen, (willekeurige) arrestaties en ondervragingen. De reactie van de bewoners van de gemeenschap el Choque liet niet op zich wachten en her en der werden barricades opgeworpen en het werk van de ordehandhavers bemoeilijkt. Blijkbaar sloten andere gemeenschappen zich aan bij deze acties. Er is sprake van enkele confrontaties tussen politiepatrouilles en groepen Mapuche, enkele malen ging het om groepen ruiters te paard. (1)

Deze gebeurtenissen kaderen in het groter varhaal van repressie tegen Mapuchegemeenschappen, recent kolonialisme, verlies van oorspronkelijk grondgebied en ecologische ravages door eucalyptusplantages(2). De Mapuche werden slechts 150 jaar geleden volledig onder de voet gelopen door de Chileense overheid(3). Sindsdien hebben ze steeds de rol van tweederangsburgers gespeeld en werden hun rechten in de reducciones (beperkingen – de officiële benaming van de indianenreservaten in Chili) met de voeten getreden. Na een periode van beterschap tijdens de regering Allende verergerde de situatie drastisch na de staatsgreep van Pinonchet. Dit vertaalde zich in het verlies van nog meer gebieden, opsluiting, foltering en moord op Mapuche (en andere Chilenen) die opkwamen voor hun rechten. Na de dictatuur waren de verwachtingen voor de Mapuche dan ook hoog gespannen, maar deze werden niet ingelost. De gebieden die tijdens de dictatuur werden verloren werden niet teruggegeven en bleven in handen van grootgrondbezitters, multinationals en grote Chileense ondernemingen. Veel Mapuchegemeenschappen hervatten op verschillende manieren de strijd om hun gronden, hierbij lieten reeds verschillende Mapuche het leven (4). De gebeurtenissen van de laatste dagen en de situatie van de Mapuche in het algemeen is een teken aan de wand dat Chili terug de aandacht verdient van internationale mensenrechtenorganisaties, solidariteitsgroepen en (échte) NGO’s. De democratie die de dictatuur opvolgde lijkt er immers niet in te slagen gedaan te maken met de sociale en economische processen die deze laatste bestendigde en consolideerde. De sociale onrusten die daaruit volgen eisen steeds meer slachtoffers en de repressie wordt blijkbaar steeds bitsiger van aard.

Dit zijn de laatste berichten die ik als wereldblogger zal achterlaten op deze website. Het Chili dat ik achter mij laat is een Chili vol verbeten pijn: oorspronkelijke bevolkingsgroepen lijden onder de internationale markt die onder de klanken van een militaire dictatuur hun gebieden kwam binnengeslopen, opstandige jongeren worden door politieagenten met een aureool van straffeloosheid doodgetrapt op straat (5), vakbondsbetogingen worden door de oproerpolitie omgetoverd in een rampscenario vol traangaswolken en waterkanonnen geladen met pepperspray, inhoudsloze media zit vol ‘farandula’ en andere niemendalletjes, kleine vissers zien hun oneindige zee geprivatiseerd en zien daarmee hun zicht op een toekomst vervagen en een dictatoriaal verleden dat blijft voortbestaan in de economie van het heden. De shockdoctrine (6) deed haar werk hier keurig en de uitvoerende macht lijkt ervoor te waken dat er geen stap terug wordt gezet. Toch is dat niet het Chili waarin ik heb gewoond en waarvan ik vol ben. Dat Chili is een Chili met een jeugd die echte veranderingen wil, een jeugd die dat durft te schreeuwen in haar muziek (7), in haar straten en over hun dromen. Het Chili waar ik vol van ben is een Chili dat in donkere dagen kijkt naar de tienduizenden sterren aan haar nachtelijke hemelgewelf. De hoop leeft nog in Chili en hoewel het proces hard is zal het vooruit raken niet in economische cijfers maar wel in menselijkheid.

Tijs B

Hartelijk bedankt ook aan de MO* voor het geven van de mogelijkheid om hier te publiceren.

(1)   Bron websites van organisaties van de Mapuche.
(2)   Eucalyptusbomen hebben de eigenschap de bodem zeer snel uit te drogen. Dit heeft een zeer drastische weerslag op de hele regio in welke eucalyptusplantages zich bevinden.
(3)   Bron Spaanse Wikipedia – woord Mapuche.
(4)   Recente gevallen: Alex Lemun en Matias Catrileo.
(5)   Dit jaar werden reeds twee jongeren tijdens manifestaties doodgetrapt door politieagenten. Matias Karikeo en Marcelo Gonzáles stierven op respectievelijk 30 maart en 11 september door toedoen van politieagenten van de ‘fuerzas especiales’.
(6)   Hierbij verwijs ik graag naar het gelijknamige boek van Naomi Klein.
(7)   Informate – Subverso http://www.youtube.com/watch?v=QWxyOI0mqaM