Lees later

Apologie van de scheidsrechter

Thomas Van Waeyenberge . 19 december 2012

Begin september, nieuw voetbalseizoen. Het tweede voor onze zoon als lid van een U7 (under-7; bij de voetbalbond spreekt men Engels); mijn eerste als vrijwillig scheidsrechter (in opleiding).

Vorig seizoen, bij een thuismatch op een natte zaterdag, vroeg de U6-trainer me plot of ik geen zin had om de match “te fluiten”. Er waren geen andere kandidaten bij de ouders, en er waren ook geen jeugdspelers voorhanden uit onze club om het spel in goede banen te leiden. Met een krop in de keel trok ik snel berg-bottines aan en nam trillend het verweerde scheidsrechterfluitje in de hand, me snel nog aangeboden vanachter de toog. En het ging vlot, zeer vlot zelfs. Tot ieders verbazing, want van buitenspel begreep ik geen snars en als je me had gevraagd hoeveel ploegen er in eerste klasse speelden, had ik je waarschijnlijk geantwoord_ “té veel”. Wist ik veel dat er jaarlijks honderden, duizenden, ja zelfs honderdduizenden met voetbal gepassioneerd bezig zijn op het terrein? Dat onze zoon goesting had, en iets of wat talent, kwam zeer zeker niet door mijn stimulerende gesprekken over voetbalstatistieken…. Wist ik veel dat er naast de spelers nog eens evenveel pakken vrijwilligers in de weer zijn? Wist ik veel wat passie met je kan doen als je aan de zijlijn staat te supporteren? Ik kende er allemaal niets van, maar uit vaderlijke plicht groeit minstens interesse.

Respect!

Toen kwam dus september. De nieuwe trainer – een kaatsspeler godbetert – gaf de klein mannen vleugels van vertrouwen en een gedisciplineerde aanpak. Het geluk van onze jongens kon niet op. Er stond een team; na een jaar, voortbouwend op jeugdig geklungel, maar toch, een team met waarden, met zorgzame ouders_ respect!

Achteruitlopen

Nu moest dat team nog kunnen spelen natuurlijk en al heel snel werd duidelijk dat er in het zomerreces niet al te veel scheidsrechters uit de lucht waren komen vallen. En er moest gefloten worden op die regenachtige thuismatch. En ja, ik vond het leuker dan in de koude drache te moeten stilstaan onder een geleende paraplu. En neen, ik had geen tenue’ke in ’t zwart. En neen, sportschoenen had ik niet aan, maar – alweer – berg-bottines. En toen sprak de trainer_ “doe mijn reserve-stetsen maar aan, ik denk dat we de dezelfde maat hebben”. Ik was al blij dat het geen kaats-schoeisel was. En weeral verliep de wedstrijd goed. Glunderende gezichten van natgeregende U7-ukjes; teamspirit en fairplay – hoeft er meer gezegd? En ik had geen kou geleden. En zou nog dagen later spierpijn voelen van het achteruitlopen. Het is in die drache dat ik me voornam om voortaan alle thuismatchen van onze zoon te fluiten – voor zoverre tijd etc. etc. etc. Geen licht voornemen – zo zou later blijken.

Zonder trainer, geen team

Trainer Geert en ik spraken af dat ik alle thuismatchen van onze ploeg zou blazen. Hij gaf me goed advies om de regels voor U7 wat bij te spijkeren, — maar belangrijker, hij gaf me onmiddellijk het volste vertrouwen. En dat was nu juist de trigger. Mijn beslissing werd ingegeven niet alleen uit vaderlijke plicht/trots, of door een poging om wat te fitnessen en warm te blijven, maar veel meer nog door het respect voor de manier waarop al die trainers, week na week, met hun ploegen omgaan. Zonder trainers, geen teams. Maar zonder scheidsrechters, geen wedstrijden. En dat is nu net waar die gasten naar uitkijken_ de match op zaterdag!

Zwart

Die maandag stond ik bij openingstijd in de sportwinkel en kocht ik (wie had dat ooit durven voorspellen) (zwarte) voetbalschoenen; (witte) scheenbeschermers; (zwarte) voetbalkousen; (zwarte) voetbalkleren en een (zwart) fluitje. De rode/gele-kaartenset hield ik nog af (want toch niet van doen in U6/U7). En ik begon al uit te kijken naar het tweewekelijkse ritme. En ik leerde de regels van het scheidsrechten voor jeugdspelers. (éénvoudig down te loaden, een echte must) En ik bekeek op internet de volgende examendata van de voetbalbond (en die kwamen me niet goed uit). Ondertussen staan we voor de winterstop; en heb ik de thuismatchen van dit eerste trimester geblazen. Eerst aarzelend, en vooral focussend op neutraliteit. Nu meer decisief en aanmoedigend, en nog altijd neutraal (ik weiger mijn zoon aan te spreken op of naast het veld). En met de glimlach. En vooral met de glimlach. En genietend van de energie en het spel (wie had ooit gedacht dat ik dit zou neerschrijven – vraag het maar aan al mijn vrienden….).

Wedijver

En ja, er is commentaar. En ja, er wordt gelachen. Voetbal speelt zich af in een eigen universum, waar je buur plots je vijand lijkt te worden gewoon omdat zijn zoon in een andere ploeg speelt. Er is wedijver, en ja zelfs na-ijver. Er wordt geroepen. Maar niet op de scheidsrechter. Voorlopig toch nog niet. (misschien wel na de publicatie van dit stuk). We staan in deze periode voor grote uitdagingen, om onze jeugd, op en naast het veld “guidance” te geven. Als ik hoor en zie hoeveel agressie er ten toon wordt gespreid op en naast het veld; voor en na de match – dan maak ik me daar zorgen over. Zeker in de context van de opvoeding van onze kinderen_ het gaat potverdorie om 6 en 7 – jarigen…..

Frisse ogen, open vizier

Ik zou een aantal bemerkingen en aanbevelingen willen geven; ook al heb zeer weinig ervaring, maar net daarom, omdat ik met frisse ogen naar een prachtig spel kijk_

Aan de spelers

Fairplay is waar het om te doen is. Het is onaanvaardbaar dat scheidsrechters worden uitgescholden. Het is onaanvaardbaar dat men mensen aanvalt die daar staan uit liefde voor de sport. Ik kan me heel erg goed inbeelden dat je niet altijd alles juist kan interpreteren wat er op het veld gebeurt. Niet iedereen kan alles zien, maar vertrouw op de neutraliteit en het gezag van de rechters die daar ook voor uw plezier staan.
En luister wat beter naar uw trainer, geef wat meer pass’kes, hang niet de libero uit.

Aan de ouders

Als ouder maak ik me ook veel te vaak schuldig aan geroep en getier, geblaas en gemekker. En ja, ’t is niet gemakkelijk om uw manieren te houden, maar we kunnen toch net iets meer ons best doen, en ook hoffelijk blijven tegen de ouders van de tegenspelers. Zelden zijn de gelegenheden dat we vriendelijk zijn tegen elkaar. Veel vaker hangt er stress in de lucht en volle agressie. Dit kan en moet beter.
Ook tegenover de scheidsrechters graag wat meer eerbied.
En tegenover het spel wat meer respect.
Drink uw pint achteraf, en met mate. Als ouders zouden we toch wat meer moeten opletten hoe we met het gebeuren rond de sport omgaan. Weg met die peuken, weg met dat zwerfvuil, weg met de excessen van drank en snoepgoed en chips.
En knoop die veters van uw kinderen nu eens deftig vast.

Aan de voetbalbond

Stimuleer het amateur scheidsrechterschap_ niets leuker dan “in” de match te genieten van het spel. Niets leuker dan de dankbaarheid van de spelers te zien als onrecht wordt rechtgezet en orde heerst. Onze kerels hebben echt nood om de regels te zien toegepast. De mede-ouders zijn heel supporterend voor de amateur-scheids. Maar ik doe het voor de spelers, voor de fusie van twee teams, voor “de sport”. En ik heb geen zin om de machinerie terecht te komen. Als er een beter statuut komt, met erkenning van amateur-rechters die maar een beperkt aantal keren “moeten” fluiten, krijg je er vanzelf meer. Want eenmaal gecertifieerd, wordt de nieuwe rechter “opgeroepen”…. En dan ben je weer niet bij je eigen zoon of dochter.