Lees later

Bio-aardappelen even succesvol als GGO-soorten

Frank Anrijs . 9 mei 2013

Iedereen herinnert zich nog wel de foto’s en de commotie rond de ‘relschoppers’ die het onderzoeksveld in Wetteren bestormen en zo proberen het experiment met GGO-aardappelen te vernielen. Het onderzoek is ondertussen afgelopen en de resultaten zijn gepubliceerd. Het persbericht kunt u hier lezen, het volledige eindverslag hier. Uit dit verslag blijkt dat de veldproeven een succes waren voor de GGO-soorten.

Waarom deze veldproeven?

In de gangbare landbouw wordt hoofdzakelijk één aardappelsoort gekweekt, namelijk het ‘Bintje’. Dit is een aardappelsoort met een zeer hoge opbrengst, heel goed geschikt voor industriële verwerking. Het enige nadeel is dat dit een zeer zwakke aardappel is en tot 20 bespuitingen met fungiciden nodig heeft per jaar. Hiermee wordt de aardappelsector de grootste gebruiker van fungiciden in België. Om dit gebruik naar beneden te krijgen, probeert men resistente soorten te vinden tegen de schimmel phytophtora. Deze schimmel heeft zich door onze huidige monoculturen ontwikkeld tot een superpathogeen.

Deze superschimmel is zeer slim en kan zich heel snel aanpassen aan nieuwe omstandigheden. Er zijn zeer veel generaties per seizoen en deze brengen immens veel nakomelingen voort. Hierdoor is deze schimmel ook de belangrijkste belager geworden van onze aardappels.

Proeven met resistente en niet-resistente soorten

De veldproeven werden uitgevoerd met verschillende soorten aardappels, waaronder Bintje, Bionica, Toluca, Sarpo Mira en enkele GGO-soorten. Uit de resultaten blijkt dat het Bintje zeer snel bezwijkt voor de phytophtora, de andere soorten zijn effectief resistent. De Bionica, Toluca en Sarpo Mira zijn soorten die via jarenlange veredeling in het biologische circuit zijn uitgeselecteerd op verschillende eigenschappen waaronder resistentie tegen deze superschimmel.

De GGO-soorten bevatten een ‘gestapelde’ resistentie, wat inhoudt dat men verschillende resistente genen ineens inbrengt waardoor deze aardappelsoorten op 3 of 4 verschillende manieren resistent worden. Dit doet men om ervoor te zorgen dat de superschimmel niet al te snel de afweermechanismen kan omzeilen en zich kan aanpassen.

Nu blijkt dat deze resistente genen die zijn ingebouwd in deze GGO-soorten afkomstig zijn de biologische soorten die via jarenlange veredeling zijn bekomen. Dit toont dus aan dat de natuurlijke manier van veredeling heel succesvol was! Deze soorten zijn echter niet geschikt voor industriële verwerking, daarom probeert men deze genen in andere soorten in te bouwen.

Superschimmel op komst?

Het grote probleem in deze evolutie zit in het mogelijk ontwikkelen van een échte superschimmel die zich heeft aangepast aan elke soort resistentie. Want hoe is deze schimmel zo succesvol kunnen worden? Door ons huidige systeem van monoculturen, met zwakke rassen, waarbij constant wordt ingegrepen met pesticiden, fungiciden en herbiciden. Het is zeker niet ondenkbaar dat ook de resistentiebarrières in deze GGO-soorten worden doorbroken wanneer deze soorten massaal worden aangeplant. Denk eraan, deze schimmel heeft een zeer groot aanpassingsvermogen en vele generaties per seizoen. Deze kans is zeer reëel!

Dit betekent dan ook dat de biologische rassen, die na vele jaren selectie zijn bekomen, hun resistentie kwijt geraken. Deze rassen kunnen nu nog gekweekt worden zonder enig gebruik van fungiciden.

Niet 1 piste

Er is op zich niets verkeerds met het zoeken naar een verdediging tegen een schimmel. Men zou enkel veel breder moeten kijken en zich niet blindstaren op 1 oplossing. Zorg voor een betere bodem (momenteel zit men met een organische stofgehalte van nauwelijks 1%, terwijl een ideaal gehalte richting 6 – 10% gaat), plant een diversiteit aan soorten, voer onderzoek naar meerdere cruciale eigenschappen zoals stikstofefficiëntie, smaak, kleur, virusresistentie, …

Vlaanderen heeft te kennen gegeven een koploper te willen worden op vlak van innovatieve landbouw en een pro bio beleid te willen voeren. Dit moeten geen tegenstrijdige visies zijn, maar kunnen samen de Vlaamse landbouw een sterke duw in de rug geven.

Meer lezen_