Bloedarmoede door economische crisis treft kinderen

Twee eetlepels rood vlees per week, zelfs als het niet van optimale
kwaliteit is, verschaft een kind tot twee jaar voldoende ijzer en behoedt
het voor anemie (bloedarmoede). En toch lijdt volgens het CESNI en
Unicef één Argentijns kind op twee aan anemie. Onder de armen loopt dat
zelfs op tot 70 procent van de kinderen. Ter vergelijking: in het rijke
Westen gaat het om minder dan 1 kind op tien. Behalve kinderen lijden ook
zwangere vrouwen makkelijk aan ijzertekorten, en ook dat is in
Argentinië het geval. Het Argentijnse Centrum voor kindervoeding (CESNI)
waarschuwt dat de ijzertekorten de ontwikkeling van opgroeiende kinderen -
ook in de baarmoeder - remmen.

Alejandro O’Donnell en Sergio Britos, beide pediater en de auteurs van
het CESNI-rapport, schetsen hoe het land er voor staat op het vlak van voedselveiligheid. Vorig jaar steeg de gemiddelde prijs voor levensmiddelen er met 60 procent tegenover 2001. Volgens het Argentijnse Nationale Instituut voor
de Statistiek en Tellingen bleef tezelfdertijd het inkomen ongewijzigd.
De gevolgen zijn duidelijk: vandaag is 55 procent van de Argentijnen
arm, tegenover 33 procent 7 jaar geleden. Eén Argentijn op vier kan
zichzelf en zijn gezin niet meer het dagelijkse minimumdieet voorschotelen.
Volgens het CESNI krijgt minstens 20 procent van de kinderen dagelijks
te weinig te eten. In de armste, noordelijke provincies is dat zelfs 40
procent. Ernstige tekorten aan basismineralen en ijzer zijn het gevolg.

Het voedingsprogramma Nutrir van de ngo Red Solidaria probeert daar
iets aan te doen, al gaat bij anemie het clichébeeld van opgezwollen
buikjes niet op. Anemie is een vorm van verborgen ondervoeding. Kinderen
met ijzertekorten kunnen een normaal lichaamsgewicht hebben, maar
krijgen in de toekomst leermoeilijkheden, raken achter op school en vinden
vervolgens geen job, verklaart projectverantwoordelijke Silvia Baez.
Maar het is vechten tegen de bierkaai, zucht de arts. Voor elke drie
kinderen die we helpen, komen er vijf nieuwe bij. Zij bevestigt dat de
percentages peilsnel in de hoogte zijn geschoten sinds de crisis van eind
2001, vooral bij kinderen onder de twee jaar.

Wat het probleem van voedseltekorten zeker nog heeft aangewakkerd, is
het verdwijnen van vele schoolcafetaria’s en gaarkeukens in
gemeenschapscentra en kerken. Die waren sinds 1997, toen de recessie voor het eerst de kop op stak, als paddestoelen uit de grond gerezen. Tot een jaar
geleden konden kinderen van gezinnen die het moeilijk hadden, er toch één
keer per dag aanschuiven voor een volwaardige maaltijd, met vlees en
fruit, legt Baez uit. Vandaag hebben de centra en gaarkeukens het zelf
moeilijk om aan levensmiddelen te komen. Ze doen wat ze kunnen en
overleven dankzij de giften en gratis leveringen van enkele supermarktketens
en die ondernemingen die zich nog liefdadigheid kunnen veroorloven. Een
Afrikaans scenario wordt zo tegengehouden.

De afgelopen tijd ijveren Argentijnse voedingsdeskundigen en dokters
voor de goedkeuring van een wetsontwerp dat de productie van verrijkte
levensmiddelen toestaat. Ze keken die oplossing af van buurlanden als
Chili, waar ijzerrijke bloem zijn intrede al heeft gedaan en waar anemie
niet zo’n groot probleem is als in Argentinië. IJzerrijke melk bestaat wel al in Argentinië, maar is veel te duur, vindt Baez. Bovendien lusten kinderen het niet, al kan dat veranderen als het een klassiek onderdeel van het dagelijks menu wordt.