De echte inzet van het straatprotest in Teheran

Hanieh Ziae is Iraans-Belgische, als politologe afgestudeerd aan de Université de Montréal en op dit moment verbonden aan het Centro Internacional de Toledo para la Paz. Voor die laatste instelling schreef ze vlak voor de verkiezingen een uitgebreide en boeiende analyse van de Iraanse politieke machtsstructuur.
In de analyse van de protesten sinds de verkiezingen die ze nu voor MO.be schreef, stelt Ziaei dat de huidige protstbeweging voor de eerste keer sinds 1979 mensen bijeenbrent van verschillende strekkingen en overtuigingen, hervormers en delen van de clerus incluis.
Volgens haar verzamelen de aanhangers van Mir Houssein Mousavi zich in feite achter de voormalige president (en de verslagen kandidaat bij vorige presidentsverkiezingen) Ali Akbar Hashemi Rafsanjani. De Raad van Experts, die geleid wordt door Rafsanjani, heeft de formele macht om de Opperste Leider te benoemen en eventueel te vervangen.
Nu een aantal familieleden van Rafsanjani, waaronder zijn dochter, gearresteerd werden, kijken steeds meer mensen uit naar de confrontatie tussen Rafsanjani en Ayatollah Khamenei. Ziaei signaleert dat de Raad van Experts vorige week in Qom samenkwam. Wat daar besproken of besloten werd, is echter niet geweten.
Lees de volledige analyse (in het Engels) hier.

Fundamentele draai

Ook de andere Iran-correspondent voor MO.be, Ali Izadi-Najafabadi, wijst op de meer fundamentele draai die het conflict volgens hem kan nemen. Naast de mogelijkheid dat de Raad voor Experts de Opperste Leider kan afzetten, wijst hij op de constitutionele mogelijkheid dat het parlement de mogelijkheid heeft om de prsident af te zetten. Steeds meer mensen speculeren op de verwijdering tussen Khamenei en Ahmedinjad enerzijds en de voorzitter van het parlement, Ali Larijani.
Volgens Izadi zou een coalitie van hervormers en pragmatische conservatieven in het parlement voor die onverwachte wending in het verhaal kunnen zorgen. Maar ze zullen dat bolgens hem pas doen als ook de Raad van Experts tot handelen overgaat. Izadi besluit een van zijn jongste mail aan de redactie met de bedenking: ‘It is very hard to distinguish between truth and rumors about Iran, especially these days. What is taking place though would make a very good fiction novel, too bad it is actually real people’s lives.’
Izadi Najafabadi signaleert intussen dat de Raad van Hoeders de ongeldigverklaring van de verkiezingen verworpen heeft. Dat betekent normaliter dat het resultaat zoals afgekondigd vlak na de verkiezingen morgen wellicht formeel en definitief bevestigd wordt.
‘De kans op een ultieme machtswissel door het afzetten van president of Opperste Leider is erg klein geworden nu de gewapende strijdkrachten zich zo uitdrukkelijk achter Ahmadinejad geschaard hebben.’