Noodzakelijke voedselhulp bedreigd door Somalische kapers

Als de voedseltoevoer van het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de Verenigde Naties stokt zouden miljoenen arme Somaliërs kunnen omkomen. Tot op heden is niet duidelijk wie er in de plaats komt van de Canadezen.
De informatie is te lezen in een rapport van denktank Chatman House. De piraterij voor de kust van Somalië is niet nieuw, maar het aantal schepen dat gekaapt wordt heeft in 2008 een hoge vlucht genomen. Dit jaar alleen al zijn er meer dan 60 schepen gekaapt of werd een poging ondernomen om ze te kapen. Dat is nu al meer dan het dubbele van het aantal in 2007.

High tech piraterij

De manier waarop er tewerk gegaan wordt, maakt duidelijk dat het niet om amateurs gaat. De kapers hebben zwaar geïnvesteerd in hun materiaal en gebruiken nu GPS en satelliettelefoons om de kans te verhogen een schip te kunnen enteren. Om de schepen te dwingen te stoppen, gebruiken ze zelfs raketaangedreven granaten. Ze zijn zich tevens beter bewust van de waarde van wat ze in handen krijgen. Daar waar tot enkele jaren geleden losgelden van enkele tienduizenden dollar de “norm” waren, worden dit jaar losgelden van een half tot twee miljoen dollar gevraagd… en gekregen. De totale hoeveelheid losgeld die dit jaar al uitbetaald is, ligt waarschijnlijk tussen 18 en 30 miljoen dollar.
Het zwaartepunt van de piraterij is verschoven van zuidelijk Somalië en de streek rond hoofdstad Mogadishu naar de Golf van Aden. Daar zijn - vanuit het oogpunt van de kaper - enkele goede redenen voor. Ten eerste is de Golf van Aden een soort trechter die uitkomt in de Rode Zee, waar alle verkeer naartoe gaat of vandaan komt. Een grotere pakkans dus. Ten tweede varen er veel meer schepen, rond de 16.000 per jaar. Tot slot zijn de schepen daar veel meer waard dan wat er rondvaart in Zuid-Somalië.

Voedselhulp in het gedrang

Deze economische activiteit komt sommigen weliswaar ten goede, maar het kan ook een grote impact hebben op vele Somaliërs die afhankelijk zijn van voedselhulp.
Oorlog, droogte, het ontbreken van een centrale regering en hyperinflatie hebben geleid tot meer dan een miljoen vluchtelingen. Het totale aantal mensen dat humanitaire hulp nodig heeft, wordt geschat op 3,25 miljoen. Dit betekent meer dan een derde van de totale bevolking. Somalië behoort tot de minst ontwikkelde landen. Het land haalt sinds 2001 zelfs de Human Development Index van de VN niet meer wegens gebrek aan gegevens. De levensverwachting bij geboorte is momenteel slechts 46 jaar. Hulpverleners spreken dan ook van de ergste humanitaire crisis in Afrika.
Voedseltoevoer is dus levensnoodzakelijk voor het land. Vervoer via land is al even gevaarlijk en onpraktisch voor grote hoeveelheden. Volgens de WFP heeft Somalië dit jaar nood aan minstens 185.000 ton voedselhulp. Meer dan 90 procent daarvan wordt aangevoerd over zee. Het WFP is reeds gedwongen geweest zijn toevoer twee maand op te schorten. Als er niet snel een vervanger voor de Canadezen gevonden wordt dreigt dit opnieuw te gebeuren.