Vier redenen voor de Centraal-Afrikaanse toenadering

21 en 15 dagen moet het duren om komaf te maken met Oegandese en Rwandese rebellen, respectievelijk geïncarneerd door het Lord’s Resistance Army (LRA) en de Forces Démocratiques pour la Libération du Rwanda (FDLR).
Hoe is het tot een dergelijke, niet onomstreden, samenwerking kunnen komen? De Congolese krant Le Potentiel zette in de editie van 19 januari 2009 een aantal zaken op een rijtje. Op vier verschillende punten wordt de toenadering tussen de betrokken landen in een nieuw licht geplaatst.

Rapport: ‘Rwandese steun aan Nkunda’

Het eerste punt heeft betrekking op de gevolgen van een rapport van VN-experten over Rwanda, waarin laatstgenoemde ervan wordt beschuldigd financiële en militaire steun te leveren aan het Congrès National pour la Défense du Peuple (CNDP), de rebellenbeweging van Laurent Nkunda.
Vrijwel onmiddellijk na het vrijgeven van het rapport bevroren Noorwegen, Zweden en Nederland hun hulp aan het land. Groot-Brittannië, dat een bondgenoot is van Rwanda, dreigde ermee hetzelfde te doen, met als bijkomend risico dat de Verenigde Staten het voorbeeld zou volgen. Zestig procent van het Rwandese budget komt immers van buitenlandse ontwikkelingshulp.

Dalende grondstofprijzen en financiële crisis

Ten tweede is er een instorting van de koers van de grondstoffen geweest. De multinationale leveranciers voor de gewapende conflicten in DRC zagen zich hierdoor verplicht enige afstand te nemen, wat de oorlogseconomie een knauw opleverde.
Ten derde is er de internationale financiële crisis. Verdere steun aan het CNDP zou Rwanda ook vanuit dit opzicht meer schaden dan baten.

Obama

Ten slotte is er de intrede van Barack Obama als kersvers Amerikaans president. En deze bekende reeds kleur door zijn weigering om oorlogsfinanciers verdere steun te verlenen. Een ernstige waarschuwing dus aan het adres van vechtersbazen.
De Oegandese president Yoweri Kaguta Museveni bereidt momenteel zijn “politieke pensioen” voor. Hij blijft de verbeelding van de Oegandese bevolking prikkelen met een groots opgezet sociaal programma. De olievelden in het Albert-meer worden hierbij beschouwd als het ‘manna’ uit de hemel. Eveneens ziet Museveni heil in het normaliseren van zijn verstandhouding met DRC, door hulp te bieden bij het wegruimen van de LRA. Kagame en Museveni nemen dus de rol op van vredestichters.

Politieke sanering

Nochtans lost een militaire overwinning het probleem niet helemaal op. Acties van politieke sanering moeten er op volgen. Daarom blijft Oeganda verdere militaire druk uitoefenen op het LRA, om het ertoe te verplichten, nu het in een zwakke positie zit, een vredesakkoord te ondertekenen.
Dezelfde tactiek hanteert ook Rwanda, die de FDLR zodanig wil verzwakken, dat ze onvoorwaardelijke trouw betonen aan het centrale gezag in Kigali.
De DRC moet nu snel beginnen rekening te houden met de frustraties van de bevolking in Kivu, de regio in het oosten van het land. Het land moet dringend werk maken van de Akte van Verbintenis van Goma en het herstructureringsproces van het leger versnellen.