Wist de Syrische Binnenlandminister te veel? (analyse)

Waarom wilde Kanaan zelfmoord plegen? Die vraag houdt iedereen in Syrië en Libanon bezig. Libanese politici en commentatoren zijn ervan overtuigd dat Kanaan vermoord werd door de regering omdat hij te veel wist over de moord op de Libanese ex-premier Rafik Hariri.

Tot 2003 stond Kanaan aan het hoofd van de Syrische veiligheidsdiensten in Libanon. Weinig mensen waren beter op de hoogte van de omstandigheden waarin Hariri vermoord werden. Kanaan was onlangs ondervraagd door het VN-team dat de moord op Hariri onderzoekt. In een interview op een Libanees radiostation enkele uren voor zijn dood zei Kanaan over zijn ondervraging: Ik geloof dat die verklaring de laatste is die ik kan afleggen.

De VN brengen volgende week de resultaten naar buiten van hun onderzoek van de moord op Hariri, die in februari om het leven kwam bij een bomaanslag. Op 25 oktober bespreekt de Algemene Vergadering van de VN de resultaten van het onderzoek. Vier pro-Syrische veiligheidsagenten in Libanon zijn in het kader van het onderzoek opgepakt.

In Libanon wordt de dood van Kanaan algemeen beschouwd als een schuldbekentenis. Gebran Tueni, een vooraanstaande Libanese volksvertegenwoordiger en schrijver die in Parijs woont, verklaarde dat het allerminst zeker is dat de Syrische Binnenlandminister verantwoordelijk was voor zijn eigen dood. Er zijn mensen in Syrië die de feiten willen verdoezelen en die willen dat niet alles bekend raakt over de Syrische periode in Libanon.

Zullen er nog andere volgen?, vraagt een bekende analist in Beiroet die zijn naam om veiligheidsredenen niet in de krant wil. Kanaan is niet de enige hoge Syrische functionaris die in opspraak komt in het VN-onderzoek.

Ook in Syrië wordt automatisch de link gelegd met het VN-onderzoek. De Amerikaans-Syrische expert Joshua Landis gelooft niet dat Kanaan zelfmoord pleegde omdat hij in opspraak zou komen. Hij was een overlever die al veel ergere dingen had meegemaakt dan een VN-onderzoek. Landis denkt eerder dat hij vermoord is omdat de VS hem beschouwen als een alternatief voor de huidige president Bashar Assad.

Het VN-rapport wordt beslissend voor de toekomst van de jonge president Assad. Die staat onder toenemende internationale druk, en niet alleen omwille van de Syrische rol in Libanon. Damascus wordt ervan beschuldigd steun te verlenen aan terroristen in Irak en de Palestijnse gebieden. Het Hariri-rapport kan de internationale positie van Syrië verder aantasten. (MM/ADR)