De vakbond van de kleine commerçanten: ook de informele economie organiseert zich (Guatemala 4)

Één van de vele verwezenlijkingen van FESTRI is dat vele van die handelaars in de loop der jaren een officiële toelating hebben verkregen van de bevoegde gemeentediensten. “Jammer genoeg bieden die toelatingen geen waterdichte bescherming tegen de willekeur van het bestuur”, getuigen Marta Lidia en Marcelo. Zij zijn al jaren verkopers op straat, hadden hun eigen standplaats, richten een vakbond op en verkregen hun toelating.

Tot de gemeentelijke politiediensten hen bevolen, op 12 oktober 2012, om hun standplaatsen te ontruimen. Ontstelling alom bij alle betrokken werknemers!? Bovendien had de politie geen officieel bevel tot ontruiming (desalojo), dat in principe door een rechter moet afgeleverd worden. Geen probleem voor de politie natuurlijk: wie niet wil luisteren, moet maar voelen. Al hun koopwaar wordt met groot machtsvertoon in beslag genomen, de stalletjes met de grond gelijk gemaakt. “Het gebeurt niet zelden dat als de politie hardhandig optreedt tegen ons, dat omstaanders zelf agressief worden en stenen beginnen te gooien. Alle goede bedoelingen ten spijt, dit helpt onze zaak niet vooruit”, gaat Marta verder. “Toen wij klacht indienden bij het parket voor het illegale en brutale optreden van de politie, bleek dat de politie ook klacht had neergelegd voor slagen en verwondingen. En terwijl onze zaak nog steeds hangende is, is de klacht van de politie al rond: wij moeten nu 80.000 Quetzales (het equivalent van 10.000 USD) betalen als schadevergoeding.” Waar dat bedrag vandaan moet komen is een raadsel, des te meer omdat zij nu al 11 maanden niet meer kunnen werken. En inde informele economie is geen werk = geen inkomen!

Als de overheid overgaat tot zo een ontruiming, lijkt het logisch dat ze zelf een nieuwe standplaats ter beschikking stelt. “Klopt”, zeggen Marcelo en Marta in koor, “maar we zijn volledig afhankelijk van hun goede wil. En omdat we ons georganiseerd hebben, zien ze ons eerder als lastposten. Dus als er dan een marktplaats ingericht wordt, worden de stalletjes eerst verkocht aan al de rest, voor ons gaan ze geen moeite doen”.