Mijn bus is mijn koninkrijk

Als koning van de bus…

…beslis ik, en ik alleen, wie toegelaten wordt tot mijn koninkrijk…

Met een bus meegeraken in India kan een hele opgave zijn. Om te beginnen is het zaak je door de georganiseerde chaos te navigeren die een busstation inhoudt, om uit te vissen welke bus je moet hebben om ergens te geraken, en waar en wanneer die vertrekt. Passagiers, verkopers, bedelaars, koeien, het krioelt allemaal door elkaar, en wie je ook vraagt, je krijgt een ander antwoord.
De uitspraak van plaatsnamen verhoogt de moeilijkheidsgraad van dit proces soms aanzienlijk, maar eens je een antwoord bekomen hebt dat weeral eens verschilt van het vorige antwoord, is het aan jou om uit te maken wie het juist heeft (misschien toch niet die koe die op afval staat te kauwen?). 
Vaak mislukt dit proces, en zie je de bus die je moest hebben net aan je neus voorbijsjeesen, en mag je op de volgende bus beginnen wachten. Uiteindelijk weet alleen de chauffeur met zekerheid wanneer een bus zal vertrekken.

…zie ik een propvol koninkrijk als een statussymbool…

Hoewel het beroep van buschauffeur een regeringspost is (aka aangesteld voor het leven) en dus een vast loon inhoudt, lijkt het erop dat een buschauffeur pas een tevreden chauffeur is als zijn bus afgeladen vol zit. Proppen en duwen zullen we, als passagiers, om toch nog die ene persoon erop te laten. De bus mag dan dan al bijna tot op de grond hangen, eentje meer kan er toch bij?! Een vermoeden van een zeker “werken op commissie” steekt af en toe de kop op, maar toch kreeg ik vaak het gevoeld dat het ook een soort statussymbool is. My bus is best?

…zorg ik voor het geestelijke welzijn in mijn koninkrijk…

Als je al een aantal keer dezelfde route per bus gedaan hebt, weet je ongeveer de weg wel. Eén keer bleef ik echter een beetje ongerust. We waren vertrokken volgens de gebruikelijke route, maar na een paar kilometer week de bus af. We kwamen op een klein hobbelig wegje terecht…ik snapte er niets van, we hadden nog honderden kilometers te gaan! Plotseling stopte de bus bij een hindoeïstische tempel, en steeg de chauffeur af. Hij ging de tempel binnen met wat bananen en bloemen, en kwam pas na een paar minuten terug, waarna we onze tocht voortzetten en terug op de juiste weg terechtkwamen. De hele bus had dus mee mogen gaan offeren aan de goden…Zo wisten we in elk geval dat onze reis gezegend was.

…zorg ik voor de veiligheid van mijn onderdanen…

Als buschauffeur moet je het spel “Wie wijkt eerst” (recht op mekaar afrijden en zien wie eerst wijkt) goed beheersen, anders is het “game over”. Als talisman kan je je toeter gebruiken: er wordt gezegd dat als je heel luid en heel lang toetert, je onschadelijk bent…

..sta ik in voor een gevarieerd cultureel aanbod voor mijn onderdanen…

Als passagier lijkt het af en toe alsof we een culturele reis op de koop toe krijgen als we een busticket kopen. Door een eindeloos aanbod Indische films die op de bus getoond worden (en waar trouwens niet aan te ontkomen valt aangezien de volume op maximum gedraaid wordt) krijgen we een inblik in de lokale cultuur. Het centrale element in de meeste films is een gedoemd liefdesverhaal, maar dan op z’n Indisch (prins op zijn zwarte motor die zijn prinses met veel geweld komt redden). Als we veel geluk hebben, heeft de film ondertitels, zodat we zelfs de dialogen kunnen volgen.

…lig ik graag met mijn koninkrijk op kop…

Buschauffeurs vinden niets meer vervelend dan ingehaald worden door een andere bus. Als dit gebeurt, zullen ze hun gaspedaal zo diep mogelijk indrukken, en alles op alles zetten om de andere bus terug voor te komen. Dat de andere buschauffeur op dezelfde manier reageert en dit dus in een kat-en-muis-spel uitmondt, is nog altijd beter dan meteen nederlaag bekennen en gewoon maar ingehaald te worden. Het is tenslotte een eervol beroep.

Zoals gezegd, buschauffeur zijn is eigenlijk meer dan gewoon maar een beroep….

Salman Rushdie schreef in zijn boek “Midnight’s Children” een stuk waar een buschauffeur die op de weg ingehaald werd door een andere zo boos werd dat hij ‘s avonds het huis van de andere buschauffeur opzocht. Hij stond daar in zijn bus voor het huis, luid toeterend, tot de arme man  tevoorschijn kwam….om prompt omver gereden te worden.
Voor mijn verblijf in India zou ik deze passage als fictie gelezen hebben. Nu ben ik nergens meer zeker van.